Οι χειρουργικές επεμβάσεις στον προστάτη χωρίζονται στις ανοικτές , δηλαδή με τομή, και στις ενδοσκοπικές, δηλαδή μέσα από ειδικό ενδοσκόπιο που μπαίνει μέσα στην ουρήθρα.
Οι τύποι των επεμβάσεων είναι οι εξής:
Διουρηθρική προστατεκτομή.
Αποτελεί μέχρι σήμερα την πιο συχνή χειρουργική θεραπεία για προστάτες μέχρι 80 γραμμάρια, παρότι περιορίζεται διεθνώς, λόγω της ανάπτυξης λιγότερο επεμβατικών μεθόδων, όπως η laser προστατεκτομή. Ένα ειδικό εργαλείο, ο ηλεκτροτόμος εισάγεται από το πέος στην ουρήθρα και φτάνει μέχρι την κύστη. Στην άκρη του υπάρχει μία ειδική αγκύλη που κόβει τον προστάτη με ηλεκτρικό ρεύμα σε μικρά κομμάτια. Συγχρόνως, γίνεται καυτηριασμός των σημείων του προστάτη που αιμορραγούν εξαιτίας της κοπής του. Τα κομμάτια των ιστών που κόβονται συσσωρεύονται στην κύστη και απομακρύνονται με πλύσεις με ειδικό ορό. Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης, τοποθετείται ένας καθετήρας μέσω της ουρήθρας, ενώ μέσω του καθετήρα γίνονται συνεχείς πλύσεις στην κύστη, για να αποφευχθεί η δημιουργία θρόμβων αίματος που θα βουλώσουν τον καθετήρα. Ο καθετήρας παραμένει συνήθως για 2-4 μέρες.
Ανοικτή προστατεκτομή.
Η ανοικτή προστατεκτομή γίνεται, όταν ο προστάτης έχει μεγαλώσει τόσο –συνήθως περισσότερο από 80 γραμμάρια–, ώστε να μην επιτρέπει την εφαρμογή της διουρηθρικής προστατεκτομής με ασφάλεια. Μέσα από τομή που γίνεται στο κάτω μέρος της κοιλιάς, αφαιρείται ο αδένας χωρίς την κάψα του. Υπάρχουν δύο ήδη ανοικτής προστατεκτομής: η διακυστική, όπου ο προστάτης αφαιρείται μέσα από την κύστη και η οπισθοηβική, όπου ανοίγεται η κάψα του προστάτη και αφαιρείται ο αδένας. Μετά από την ανοικτή προστατεκτομή, τοποθετείται καθετήρας στην κύστη για 5 έως 7 ημέρες. Η περίοδος ανάρρωσης διαρκεί 4-6 εβδομάδες. Επιπλοκές της ανοικτής προστατεκτομής είναι η αιμορραγία και ίσως χρειαστεί μετάγγιση, και σπάνια ακολουθεί μόλυνση της πληγής, που συνήθως είναι επιφανειακή.
Διουρηθρική προστατεκτομή με χρήση laser.
Πρόκειται για μία τεχνική που τα τελευταία 10 χρόνια κερδίζει έδαφος και αντικαθιστά τη διουρηθρική και την ανοικτή προστατεκτομή διεθνώς. Γίνεται με την εισαγωγή ειδικού οργάνου μέσα στην ουρήθρα και με άμεση όραση και τη χρήση ειδικών οπτικών ινών, που συνδέονται με μηχανήματα παραγωγής laser διαφόρων τύπων. Οι πιο δοκιμασμένες τεχνικές είναι το Holmium laser και το laser πράσινου φωτός. Με το Holmium laser, γίνεται εκτομή του προστάτη, ο οποίος πέφτει στην κύστη και μετά με ειδικό εργαλείο διαλύεται και αναρροφάται. Τα αποτελέσματά της είναι εφάμιλλα της ανοικτής προστατεκτομής με μικρότερο κίνδυνο επιπλοκών, άρα μεγαλύτερη ασφάλεια για τον ασθενή. Με το laser πράσινου φωτός –που λέγεται έτσι λόγω του χρώματος της φωτεινής δέσμης του laser–, γίνεται επιλεκτική εκπομπή της δέσμης laser πάνω στον προστάτη, και η ενέργεια της δέσμης τον εξαχνώνει. Η αποτελεσματικότητα της τεχνικής αυτής σε όλες τις μελέτες είναι εφάμιλλη της κλασικής διουρηθρικής προστατεκτομής. Το βασικό πλεονέκτημα της laser προστατεκτομής, πέραν της μονοήμερης νοσηλείας, είναι η απουσία αιμορραγίας, και έτσι η μέθοδος αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε ασθενείς υψηλού κινδύνου με μεγαλύτερη ασφάλεια, όπως σε άντρες με σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα ή άντρες που παίρνουν αντιπηκτικά. Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης με τα laser, τοποθετείται ένας καθετήρας μέσω της ουρήθρας για 24 ώρες, και ο ασθενής εξέρχεται την επομένη του χειρουργείου.
TURIS
Η νέα αυτή μέθοδος απλοποίησε τη χειρουργική θεραπεία του προστάτη. Η "πλάσμα" εξάχνωση του προστάτη ή διπολική διουρηθρική εκτομή του προστάτη ή η διουρηθρική εκτομή σε φυσιολογικό ορό (TURIS) όπως ονομάζεται, αποτελεί τη νεότερη εξέλιξη στην ενδοσκοπική χειρουργική αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας.
Είναι ενδοσκοπικό χειρουργείο που σημαίνει ότι γίνεται χωρίς τομή στο δέρμα. Από την ουρήθρα με τον ειδικό ενδοσκοπικό εξοπλισμό είτε αφαιρείται σε μικρά τεμαχίδια ο προστάτης είτε "εξαχνώνεται" έτσι ώστε να ανοίξει η διόδος και να μπορεί πλέον ο ασθενής να ουρεί ελεύθερα. Αν και αποτελεί καινούρια μέθοδο (εφαρμόζεται τα τελευταία πέντε χρόνια παγκοσμίως), έχει καθιερωθεί και έχει αποδείξει την θεραπευτική αξία της.
Χειρουργική επέμβαση (TURIS) συνίσταται στους ασθενείς:
- που δεν βελτιώνονται με την λήψη φαρμάκων
- που υπέστησαν επίσχεση ούρων πάνω από μία φορές (επίσχεση ούρων= πλήρης αδυναμία ούρησης)
- με ακράτεια ούρων λόγω υπερπλήρωσης της ουροδόχου κύστης με ούρα
- με επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις
- με παρουσία λίθων στην ουροδόχο κύστη ή εκκολπωμάτων
- με παρουσία αίματος στα ούρα εξαιτίας του μεγέθους του προστάτη που δεν θεραπεύεται με φάρμακα
- που παρουσιάζουν διάταση στους νεφρούς η οποία οφείλεται σε μεγάλο υπόλειμμα ούρων, με επηρεασμό ή μη της νεφρικής λειτουργίας
Πρόκειται για μια πρωτοποριακή θεραπεία για την καλοήθη υπερπλασία προστάτη με ελάχιστο χρόνο αποκατάστασης και σχετικά προσιτό κόστος.
Με την επέμβαση αυτή αφαιρείται το εσωτερικό τμήμα (αδένωμα) του προστάτη που εμποδίζει την έξοδο των ούρων και προκαλεί τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας.
Πως γίνεται η TURis
Η επέμβαση γίνεται συνήθως με ραχιαία αναισθησία ή σε μερικές περιπτώσεις με γενική.
Μετά την αναισθησία ο ουρολόγος εισάγει από την ουρήθρα ένα ειδικό ενδοσκοπικό εργαλείο το ρεζεκτοσκόπιο, το οποίο φτάνει μέχρι την περιοχή του προστάτη και της ουροδόχου κύστης. Το ειδικό αυτό ενδοσκόπιο φέρει κάμερα με την οποία ο ουρολόγος βλέπει σε ειδική κάμερα και οθόνη το εσωτερικό του προστάτη.
Μέσω του ενδοσκοπίου αυτού, με τη βοήθεια μιας ηλεκτρικής αγκύλης, το εσωτερικό του προστάτη κόβεται σε πολλά μικρά κομμάτια. Η αγκύλη χρησιμοποιεί υψηλής συχνότητας διπολικό ηλεκτρικό ρεύμα για να κόψει και να καυτηριάσει. Τα κομμάτια αυτά στο τέλος της επέμβασης αφαιρούνται από το εσωτερικό της ουρήθρας και της κύστης και αποστέλλονται για ιστολογική εξέταση (βιοψία).
Πέραν της αγκύλης υπάρχει και ένα άλλο ηλεκτρόδιο με σχήμα μανιταριού το οποίο «εξαχνώνει», εξατμίζει δηλαδή τον προστάτη σχεδόν αναίμακτα με την χρήση πλάσματος.
Μετά την επέμβαση τοποθετείται ειδικός καθετήρας μέσω του οποίου γίνονται συνεχώς πλύσεις με ειδικό υγρό. Ο καθετήρας και οι πλύσεις παραμένουν στον ασθενή συνήθως για 24 ώρες μέχρι να επουλωθεί και να σταματήσει να αιμορραγεί η περιοχή του προστάτη.
Με τη νέα τεχνολογία TURIS 2,0 η συνεχής ενεργοποίηση είναι δυνατή για εύκολη και ταχεία επέμβαση.
Διπολική εξάχνωση.
Το ηλεκτρόδιο εξάχνωσης πλάσματος TURIS είναι μια νέα προσθήκη που συμπληρώνει το καθιερωμένο σύστημα της Olympus TURIS (διουρηθρική εκτομή σε φυσιολογικό ορό). Αντίθετα με τις συμβατικές τεχνικές εξάχνωσης, επομένως, δεν είναι ένα μονοπολικό, αλλά ένα σύγχρονο διπολικό σύστημα. Με τη χρήση φυσιολογικού αλατούχου διαλύματος ως υγρό πλύσεων και μιας τοπικά περιορισμένης ροής ρεύματος (χωρίς εξωτερικής ηλεκτρόδιο γείωσης) προστατεύονται οι περιβάλλοντες ιστοί και τα νεύρα, ελαχιστοποιείται η μετουσίωση του ιστού και αποφεύγεται το σύνδρομο απορρόφησης. Η χρήση διπολικής τεχνολογίας αυξάνει περαιτέρω την ασφάλεια της επέμβασης.
Ο ασθενής παραμένει στην κλινική για μια μόνο μέρα. Την επομένη του χειρουργείου αφαιρείται ο καθετήρας και ο ασθενής μπορεί να πάει στο σπίτι του.
Πλεονεκτήματα της μεθόδου TURis
H πλάσμα-εξάχνωση (TURis) του προστάτη έχει τα ακόλουθα πλεονεκτήματα:
• λιγότερες αιμορραγίες
• μειωμένος χειρουργικός χρόνος
• δυνατότητα επέμβασης και σε ασθενείς υψηλού κινδύνου που λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα
• καμία παρεμβολή με βηματοδότες λόγω του διπολικού ρεύματος
• απουσία του επικίνδυνου συνδρόμου απορρόφησης με δηλητηρίαση από νερό
• δυνατότητα αντιμετώπισης ασθενών με πολύ μεγάλα αδενώματα
• ταχύτερη αφαίρεση του καθετήρα, ήδη από την επόμενη κιόλας μέρα
• γρηγορότερη ανάρρωση και ταχύτερη έξοδος από την κλινική
• ταχύτερη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες
